دانشگاه "ویسکانسین-مدیسن" و ‌طرح دیجیتالی کردن کتب توسط گوگل

خبرگزاری جمهوری اسلامی ‪۸۵/۰۷/۲۴‬

دانشگاه "ویسکانسین-مدیسن" در آمریکا به تازگی با در اختیار گذاشتن مجموعه عظیم کتابهای عمومی، علمی و تاریخی خود، به طرح بزرگ دیجیتالی کردن دانش مکتوب جهان توسط شرکت "گوگل" پیوسته‌است.

به گزارش سایت اینترنتی "نیوزفکتور"، این دانشگاه ‪ ۷‬میلیون و ‪۲۰۰‬ هزار جلد کتاب و اسناد موجود در کتابخانه‌های خود و همچنین کتابخانه "انجمن تاریخ ویسکانسین" را که یکی از بزرگترین مجموعه‌های متون تاریخی در آمریکا محسوب می‌شود، برای اسکن کردن در اختیار شرکت "گوگل" قرار داده‌است.

شرکت "گوگل" از ماه نوامبر سال گذشته طرح بزرگی را برای اسکن کردن میلیونها کتاب آغاز کرده و به رغم شکایتهای بسیاری ناشران در مورد زیرپا گذاشته شدن حقوق معنوی آنها در این طرح، تلاش گوگل در این زمینه همچنان ادامه دارد و هم‌اکنون پیوستن دانشگاه "ویسکانسین-مدیسن" بدان سبب افزایش اعتبار این طرح شده‌است.

پیش از این دانشگاه، دانشگاه‌های "هاروارد"، "استنفورد" و "میشیگان" و به تازگی دانشگاه "کالیفرنیا" کتابهای کتابخانه‌های خود را در اختیار گوگل قرار داده و کتابخانه عمومی "نیویورک" و دانشگاه "آکسفورد" در انگلیس نیز از جمله مراکز مهم دیگری محسوب می‌شوند که در این طرح مشارکت کرده‌اند.

شرکت "گوگل" هدف خود را از اسکن و دیجیتالی کردن میلیونها کتاب، سازماندهی دانش مکتوب موجود در جهان و قرار دادن این دانش از طریق خدمات اینترنتی "گوگل بوک سرچ" در اختیار مردم سرتاسر دنیا ذکر کرده‌است.

شرکت "گوگل" در این خدمات کتبی را که تاریخ کپی‌رایت آنها هنوز به پایان نرسیده به شکل کامل در اختیار کاربران قرار نمی‌دهد و تنها با نمایش بخشهایی از متن، کاربر را برای دریافت متن کامل به کتابخانه‌های دارای آن کتاب و یا ناشر آن ارجاع می‌دهد.

اطلاعات ششمین سرشماری به صورت نقشه های آماری بر روی اینترنت

01/07/1385 واحد خبر کمیته اطلاع رسانی و تبلیغات : مدیرکل دفتر امور نقشه و مدارک آماری مرکز آمار ایران و عضو ستاد سرشماری، گفت: اطلاعات حاصل از ششمین سرشماری عمومی نفوس و مسکن به صورت نقشه‌های آماری و توصیفی، توضیحی بر روی اینترنت قرار می‌گیرد تا محققان و مدیران از آن استفاده بهینه کنند. محمدرضا یکانی به خبرنگار ما گفت: عده زیادی از همکاران در بخش نقشه‌های آماری مشغول هماهنگ‌سازی هستند و هدف از این هماهنگ‌سازی و برنامه کنونی هماهنگ‌سازی اطلاعات بر روی نقشه‌ها است تا اطلاعات توضیحی تهیه شده در سرشماری را ببریم داخل اطلاعات نقشه که بر اساس مشخص کردن بر روی بخشی از نقشه بتوانیم به اطلاعات پایه در آن حوزه برسیم. وی افزود: با توجه به اینکه نقشه اغلب نقاط کشور در سرشماری ششم به صورت رقومی و دیجیتالی تهیه شده است این امکان وجود دارد که اطلاعات توصیفی و پایه‌ای بخشهای مختلف به نقشه‌های موضوعی تبدیل شود. یکانی افزود: موضوع نقشه اطلاعات یک بحث کلیدی در سرشماری امسال است، چرا که پوشش سرشماری را در کل کشور با نقشه‌های رقومی پیش می‌بریم و در بخش‌های روستایی و شهری از پایگاه‌های نقشه‌برداری استفاده می‌کنیم که عملیات ما را برابر استانداردهای جهانی پیش می‌برد. مدیرکل دفتر امور نقشه‌ و مدارک آماری مرکز آمار ایران گفت: در این شیوه که تمامی نقشه و اطلاعات کیفی آن بر روی یک نقشه اصلی گروه‌بندی می‌شود، کاربر می‌تواند به راحتی با انتخاب هر نقطه از نقشه ایران به اطلاعات آماری مجاز در آن نقطه تعیین شده، دسترسی پیدا کند. وی اهمیت این وضعیت را در موثر بودن در تصمیم‌های صحیح و فوری دانست و گفت: بر اساس چنین اطلاعاتی مدیران و تصمیم‌گیران می‌توانند در کمترین زمان و به سرعت به اطلاعات مورد نیاز خود برای تصمیم‌گیری در امور امداد و نجات و مواردی همچون ترافیک و نیز شرایط بحرانی مانند حوادث غیر مترقبه دست یابند. یکانی امکان جدید در این نقشه‌های آماری را به کارگیری امکان جستجو در فضای اینترنت می‌داند و آن را گام مهمی در دسترسی سریع به اطلاعات می‌داند. به گفته وی به‌کارگیریGIS در تهیه نقشه‌های آماری و در مرحله بعد استفاده از آن باعث ایجاد یک سری تسهیلات شده است. وی افزود: تا سال 1375 نقشه‌ها به صورت خطی و کاغذی تهیه می‌شد و عملیات حوزه‌بندی و تعیین حجم کار به صورت دستی تهیه می‌شد و پس از پایان کار نیز اقدام به بایگانی این نقشه‌ها می‌شد که به لحاظ حجم زیاد، نگهداری و حفظ امنیت این نقشه‌ها مشکلاتی را بوجود وی آورد. وی افزود: هم اکنون گروهی در حال بررسی تعاریف چگونگی دسترسی به اطلاعات آماری است تا نتایج سرشماری امسال به مرور با سطح دسترسی یکسان در اختیار کاربران قرار گیرد. مدیرکل دفتر امور نقشه‌ و مدارک آماری گفت: به موازات انجام امور سرشماری امسال، در حال بررسی نحوه کاربردPDA برای عملیات سرشماری بعدی هستیم، بکارگیری سخت افزارها و نرم افزارهای مختلف می‌تواند سییستم سرشماری را کاملا بدون کاغذ کند و این شیوه کاملا نوینی است که بسیاری از کشورهای جهان به تازگی از آن استفاده می‌کنند.

دروازه اینترنتی گوگل برای سوادآموزی و کتابهای رایگان

19 مهر 1385 گوگل پرتال اختصاصی برای ادبیات ایجاد کرده است که موسسه‌های سواد آموزی در سراسر دنیا را به یکدیگر مرتبط می‌کند. به گزارش بخش خبر شبکه فن آوری اطلاعات ایران، از ایرنا، آموزگاران، موسسه‌ها و همه افرادی که به سواد آموزی و ادبیات علاقمندند از این پس می‌توانند در این پرتال گوگل اطلاعات مربوطه را به اشتراک بگذارند . ایجاد این خدمات جدید گوگل که از هفته گذشته کار خود را آغاز کرده است در نمایشگاه کتاب فرانکفورت اعلام شد. کاربران از این پس می‌توانند هم کتابهای اینترنتی و مقالات دانشگاهی را از طریق این پرتال (دروازه اینترنتی ) جستجو کنند و هم اطلاعات مرتبط در وبلاگ‌ها و گروه‌های اینترنتی یا ویدیوهای آن لاین را بررسی نمایند. این دروازه اینترنتی همچنین به افراد امکان یافتن مراکز سواد آموزی در سراسر جهان و استفاده ازنقشه‌ای که قابل بزرگنمایی و جستجوی دقیق است، را می‌دهد. این دروازه اینترنتی با همکاری مرکز پیکار سوادآموزی نمایشگاه کتاب فرانکفورت( لیت کام) و انستیتوی آموزش دائمی یونسکو طراحی شده است. جسیکا پاول، مدیر ارتباطات بخش اروپایی گوگل می‌گوید: هدف از این کار را سازماندهی اطلاعات جهانی و قابل دسترس کردن آن برای همگان است. وی افزود اینترنت نقش مهمی در زمینه دسترسی به اطلاعات ایفا می‌کند. کارین پلویتز از لیت کام نیز می‌گوید: " برای مشکلات جهانی باید راه حل‌های جهانی اندیشید و ما معتقدیم که همکاری و اشتراک تجارب مفید نقطه کلیدی برای پیکار علیه بی‌سوادی است." جستجوی کتاب از طریق گوگل، ابتکار بحث برانگیز دیگری است که وارد دنیای ادبیات شده است. هم اکنون کاربران می‌توانند از طریق این دروازه اینترنتی به بایگانی کتابهای دیجیتالی بر اساس کلمات و مفاهیمی که برای جستجوانتخاب کرده اند، دست یابند. ناشرانی چون پنگوئن و هاپرکالینز و کتابخانه‌هایی چون دانشگاه آکسفورد به گوگل اجازه اسکن کردن کتابهایشان را داده اند. البته این کتابها هنوز تابع مقررات حق مالکیت معنوی (کپی رایت) هستند و کاربران تنها می‌توانند به بخش محدودی از آنها دسترسی داشته باشند ولی اگر کتابی خارج از حوزه حق مالکیت معنوی باشد، می‌توان آن را از روی اینترنت پیاده کرد. طبع چنین کاری انتقادات بسیاری را برمی‌انگیزد. برخی براین باورند که گوگل این کتابها را بدون اجازه از صاحب امتیاز دیجیتالی می‌کند. از همین حالا مراکزی نظیر کانون نویسندگان آمریکا، انجمن ناشران آمریکایی و شرکت انتشاراتی مارتینیر علیه گوگل اقامه دعوی کرده‌اند. اما گوگل در پاسخ مدعی است عرضه چکیده‌ای از کتابها بر روی اینترنت نیازی به اخذ اجازه برای کپی رایت ندارد.