بررسی دلایل سرعت کم اینترنت در ایران

بیشتر کاربران اینترنت در ایران برای اتصال به این شبکه جهانی از سیستم " شماره‌گیری " ( ‪ ( Dial up‬استفاده می‌کنند و همواره با مشکلات زیادی در این زمینه و پایین بودن سرعت اینترنت دست به گریبان بوده‌اند.

در حالیکه متخصصان فناوری اطلاعات یک شرکت آلمانی به انتقال اطلاعات از طریق شبکه فیبرنوری با سرعت ‪ ۱۰۷‬گیگابیت بر ثانیه دست یافتند( هر گیگا یک میلیون برابر یک کیلو است) کاربران اینترنت در ایران در خانه خود با سرعت ‪ ۴۵‬کیلو بیت بر ثانیه به این شبکه متصل می‌شوند.

برغم تلاش‌های زیادی که از طرف دولت و بخش خصوصی برای ارایه اینترنت پر سرعت به‌کاربران صورت گرفته است ، در خوشبینانه‌ترین حالت فقط ‪ ۱۰۰‬هزار کاربر خطوط اینترنت پر سرعت (‪ (ADSL‬در کشور وجود دارد که در مقایسه با تعداد کل کاربران رقم ناچیزی است.

مدیر روابط عمومی شرکت فناوری اطلاعات وزارت ارتباطات اوایل ماه جاری تعداد کاربران شبکه اینترنت در ایران را بر اساس معیارهای تخمینی، حدود ‪ ۱۶‬میلیون نفر اعلام کرد.

بخشنامه جدید وزارت ارتباطات مبنی بر ممنوعیت ارایه اینترنت پر سرعت با سرعت بالای ‪ ۱۲۸‬کیلو بیت بر ثانیه و لغو نشدن آن تاکنون نیز موضوع سرعت اینترنت در ایران را به چالش می‌کشد.

برخی از کاربران خانگی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با تاکید بر کیفیت و سرعت پایین اینترنت می‌گویند: کارت‌های اینترنتی با قیمت مختلفی در بازار عرضه می‌شود که در نهایت فرق چندانی بین آنها وجود ندارد.

بگفته آنها، با کارت‌های اینترنتی فقط می‌توان به باز کردن چند صفحه" وب" معمولی، چت و چک کردن پست الکترونیکی پرداخت و عملا استفاده از بسیاری دیگر از کاربردهای این شبکه مانند آموزش الکترونیکی به دلیل پایین بودن سرعت، امکان‌پذیر نیست.

یکی از این کاربران گفت :دولت گام‌هایی برای ایجاددولت الکترونیک، تجارت الکترونیک ودانشگاه‌های مجازی برداشته‌است اما بامحدودیت سرعت برای کاربران خانگی که بخش عمده‌ای از مخاطبان این طرح‌ها هستند نمی‌توان به فرهنگ‌سازی برای استفاده از این برنامه‌ها پرداخت.

" علوی نسب " افزود: در حالیکه اکثر کشورهای جهان در حال افزایش ظرفیت و سرعت اینترنت خود در حد " ترا بیت " (یک ترا یک میلیارد برابر یک کیلو) هستند، شرایط کنونی جامعه ما ، " عصر یخبندان اینترنت " را تداعی می‌کند.

کارشناسان حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات دلایل مختلفی را برای پایین بودن سرعت اینترنت دو دلیل عمده شامل کمی پهنای باند اینترنت‌کشور و ارایه نامناسب خدمات به کاربران را ذکر می‌کنند.

در حالیکه مطابق با آخرین آمار شرکت فناوری اطلاعات ، میزان پهنای باند اینترنت کشور، معادل با چهار گیگا بیت برثانیه می‌باشد، رییس هیات مدیره انجمن کارفرمایان شرکت‌های‌اینترنتی ایران، کم‌بودن پهنای باند را علت اساسی سرعت پایین اینترنت در کشور می‌داند.

" مسعود ریاضیات " در گفت و گو با ایرنا و با تاکید بر این مطلب اظهار داشت: عامل اصلی در این زمینه وزارت ارتباطات است که باید پهنای باند وسیع‌تری را برای کشور فراهم کند.

وی افزود: وقتی ما از شاهراه اصلی و ریشه کمبود داشته باشیم به طور حتم در مسیرهای نهایی نیز با کمبود سرعت مواجه خواهیم شد.

ریاضیات، بااشاره به اینکه،اینترنت ، مهمترین عامل توزیع و نشر دانش در دنیاست، گفت : در حالیکه یک دانشگاه در یکی‌از روستاهای سوئد دارای حداقل یک "ترا" بیت پهنای‌بانداینترنت است، دانشجویان ماحتی در بهترین دانشگاه‌ها به دلیل سرعت پایین به زحمت می‌تواننداز امکانات آموزش مجازی و الکترونیکی استفاده کنند.

وی درباره ادعاهای موجود درباره تامین پهنای باند، گفت: اینترنت مانند یک جاده است که تبادل اطلاعات از آن صورت می‌گیرد و صرف ادعای ایجاد کردن این جاده نمی‌تواند به معنای فراهم کردن پهنای باند مناسب برای کاربران باشد.

ریاضیات افزود:اکنون که دولت تامین پهنای باند را در انحصار خود دارد باید پهنای باند مناسبی در شان کشورمان و معادل‌کشورهای منطقه مانند ترکیه و امارات تامین کند.

بازرس انجمن کارفرمایان فناوری اطلاعات و ارتباطات استان اصفهان نیز در این مورد با اشاره به خدمات ناقص برخی از شرکت‌های ارایه‌دهنده خدمات اینترنتی، گفت: یکی از دلایل کم بودن سرعت اینترنت ، کم فروشی شرکت‌های ‪ISP‬ است.

" علیرضا مشک فروش " با اشاره به اینکه برغم کاهش قیمت پهنای باند توسط وزارت ارتباطات در چندین نوبت، هنوز تعرفه‌های موجود گران است ، افزود:
در برخی موارد شرکت‌های خدمات اینترنتی پهنای باند کمتر از ‪ ۱۲۸‬کیلو بیت بر ثانیه را برای هر خط "ای وان ‪ "E1‬اختصاص می‌دهند که باعث کاهش سرعت و کیفیت اینترنت دریافتی توسط کاربر نهایی می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: اگر کاربران‌اینترنتی در این‌زمینه مشکلی‌دارند می‌توانند با مراجعه به شورای حل‌اختلاف که نماینده رسمی قوه قضاییه است واقع در دفتر انجمن کارفرمایان شرکت‌های اینترنتی در تهران، شکایت خود را مطرح کنند.

بازرس انجمن ‪ ICT‬اصفهان، قطعی‌های شبکه فیبرنوری، نامطلوب بودن کیفیت سرویس‌های‌مراکز مخابراتی بخصوص در مراکز تامین‌کننده پهنای باند، پشتیبانی نامناسب شرکت‌های دیتا و اعمال نامناسب فیلترینگ را از دیگر دلایل کم بودن سرعت اینترنت در کشور دانست.

به گفته وی تجهیزات نامناسب برخی شرکت‌های خصوصی توزیع پهنای باند (‪(ICP‬ که به شرکت‌های ‪ ISP‬خدمات می‌دهند نیز از جمله دلایل این امر است.

مشک‌فروش تصریح کرد: مقوله‌نظارت بر نحوه خدمات رسانی و تنظیم‌روابط بازار باید به عهده انجمن‌ها و سندیکاهای فعال باشد و دولت در این زمینه بهتر است نقش حاکمیتی خود را ایفا کند.

کارشناس یکی از شرکت‌های خدمات اینترنتی در این‌باره به‌خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی ،گفت: بسیاری از شرکت‌های ارایه‌دهنده خدمات اینترنتی به دلایل‌مختلف ، پهنای باند مناسبی را برای کاربران خود درنظرنمی‌گیرند که این امر باعث کاهش سرعت اینترنت برای کاربر خانگی است.

" علیرضا عبدالهی" برخی از دلایل عدم تخصیص پهنای باند مناسب را کاهش هزینه‌ها، فقدان رعایت حداقل استانداردها، توان رقابت با سایر شرکت‌ها و فروش بیشتر کارت اینترنتی عنوان کرد.

وی با اشاره‌به اینکه کیفیت پهنای‌باند اینترنتی که‌از طرف وزارت ارتباطات در اختیار شرکت‌های خصوصی قرار می‌گیرد در سطح مطلوبی است، گفت: ما باید دلایل کم بودن سرعت اینترنت را در لایه‌های بعد از توزیع اولیه پهنای باند اینترنت توسط منبع اصلی ( شرکت فناوری اطلاعات ) پیگیری کنیم.

عبدالهی، حداقل سرعت استاندارد برای اتصال به اینترنت از طریق سیستم " ‪ " Dial up‬را ‪ ۵۶‬کیلو بیت بر ثانیه اعلام و تصریح کرد: در زمان حاضر در ایران بیشتر کاربران با سرعت‌های کمتر از این میزان و در محدوده ‪ ۳۰‬تا ‪۴۶‬ کیلو بیت بر ثانیه به شبکه متصل می‌شوند.

وی، نبود خطوط تلفن مناسب ، تنظیم نبودن تجهیزات فنی مراکز ارایه‌دهنده خدمات اینترنتی و هماهنگ نبودن سیستم‌های مراکز سوییچ مخابراتی با شرکت‌های ‪ ISP‬را از دیگر دلایل کم بودن سرعت اینترنت دانست.

این در حالی است که نبود قانونی برای حمایت از کاربران نهایی از جمله مسایلی است که در رابطه با سرعت و کیفیت پایین اینترنت مطرح می‌شود.

رییس دیتا شرکت مخابرات استان اصفهان با تاکید بر این مطلب ، اظهار داشت: تا زمانیکه قانونی برای پشتیبانی از کاربران نهایی در زمینه کیفیت خدمات و سرویس‌های موجود دیتاو اینترنت وجود نداشته باشد، وضع به همین منوال ادامه خواهد یافت.

" مجید هرندی " افزود: هنوز بسیاری از مسایل مربوط به حوزه ارایه خدمات و سرویس‌های مختلف اینترنتی در کشور قانونمند نشده است.

به گفته وی، همانطور که بین وزارت ارتباطات و شرکت‌های خدمات ارتباطی توافقنامه‌ای ( ‪ ( SLA‬برای ارایه سرویس با کیفیت مطلوب وجود دارد ، باید چنین توافقنامه‌ای نیز بین شرکت‌های خدماتی و کاربران نهایی ( خانگی و اداری ) وجود داشته باشد.

هرندی تصریح کرد: شرکت دیتا در قبال شرکت‌های ‪ ISP‬متعهد به ارایه سرویس با کیفیت بالا است اما مساله این است که برخی از شرکت‌های خدمات اینترنتی، پهنای باند دریافت شده را به صورت مشترک ( ‪ ( Share‬و با تراکم بالا بین کاربران توزیع می‌کنند که باعث افت سرعت و کیفیت اینترنت برای کاربران نهایی می‌شود.

مدیر روابط عمومی شرکت فناوری اطلاعات در این رابطه به ایرنا گفت: سیستم ‪ Dial up‬در حدی نیست که بتوان برای ان توافقنامه‌ای بین شرکت خدمات‌دهنده و کاربر نهایی در نظر گرفت.

" علی اکبرکرم بیگی " با اشاره به اینکه در زمان حاضر ارگانی نیست که به مساله کیفیت و سرعت اینترنت توزیع شده بین کاربران رسیدگی کند، افزود:
ما نمی‌توانیم بااقدامات پلیسی در این زمینه با شرکت‌های متخلف و کم فروش برخورد کنیم.

به گفته وی رسیدگی به این امر نیاز به عزم ملی و همکاری تمام ارگان ها و شرکت‌ها با یکدیگر دارد.

کرم‌بیگی، در مورد کیفیت اینترنت در کشور، گفت: تا زمانیکه‌شبکه فیبرنوری وصل است ، کیفیت آن در بالاترین سطح می‌باشد و در زمان حاضر گزینه‌ای بهتر از شبکه فیبرنوری برای توزیع اینترنت وجود ندارد.

وی درباره تعرفه پهنای باند اینترنت، گفت: نرخی که ما در زمان حاضر به شرکت‌های خدمات اینترنتی در کشور اعلام می‌کنیم با کشورهای اطراف رقابت می کند.

مدیر روابط عمومی شرکت فناوری اطلاعات درباره محدودیت اعمال شده برای کاربران خانگی در زمینه استفاده از اینترنت پر سرعت گفت: ما راه را برای کاربران باز کرده‌ایم چرا که سرعت ‪۱۲۸‬کیلو بیت بر ثانیه، سه برابر سرعت سیستم ‪ Dial up‬است و کاربران هیچ محدودیتی در این زمینه ندارند.

وی اظهار نظرهای موجود درباره پایین بودن سرعت و کیفیت اینترنت در کشور را سلیقه‌ای دانست و گفت: ما سعی داریم خدمات و سرویس‌های شبکه اینترنت را بصورت عادلانه بین تمام مردم توزیع کنیم.

امروزه یکی از شاخص‌های توسعه جوامع ، تعداد کاربران اینترنت پر سرعت ‪ ADSL‬است و ایران در این زمینه در رتبه پایینی حتی در منطقه خاورمیانه قرار دارد.

این در حالی است که برنامه‌های زیادی در کشور در زمینه دولت الکترونیکی و آموزش الکترونیکی در حال انجام است وکارشناسان پایین بودن سرعت اینترنت را یکی از بزرگترین مشکلات در به کارگیری آنها می‌دانند.

به عقیده کارشناسان فناوری اطلاعات ، متولیان امر باید با فراهم کردن ظرفیت بالای پهنای باند اینترنت برای کشور، سامان دهی شرکت‌های ارایه‌دهنده خدمات اینترنتی، کاهش قیمت اینترنت، اعمال نظارت‌های موثر از طرف انجمن‌های ذیربط ، به روز کردن تجهیزات مخابراتی و حذف محدودیت‌های فعلی به افزایش سرعت و کیفیت اینترنت برای کاربران نهایی بپردازند.