قبلا مطلبی برای آشنایی با بانک اطلاعات نشریات کشور تقدیم شده بود. اکنون امکانات نمایه معرفی می شود و سپس مقایسه ای بین این دو صورت می گیرد. شما هم می توانید برای تکمیل مقایسه٬ اظهار نظر کنید.
موسسه فرهنگی و اطلاع رسانی نمایه ٬ علاوه بر نشر نسخه چاپی مجله نمایه حاوی فهرست مقالات و نقد برخی از آنها٬ به گردآوری و توزیع سالانه ۱۶ لوح فشرده از نشریات منتشره کشور می پردازد. اشتراک سالانه لوح فشرده نمایه٬ ۱۸۰ هزار تومان است. امکان جستجو در نام نشریه٬ عنوان مقاله٬ موضوع مقاله و پدیدآورنده وجود دارد.
اکنون به اجمال٬ چند مقایسه انجام می شود. این مقایسه اصلا ارتباطی به شرکت ها و نام ها ندارد. هدف بررسی دو روش است که از دو دیدگاه متفاوت ناشی می شود.
۱- نمایه حجم مطالب بسیار بیشتری در اختیار می گذارد. ۱۶ لوح فشرده در هر سال٬ کم نیست. نمایه بیان می کند که مطالب سالانه لوح فشرده آن برابر سه هزار جلد کتاب دویست صفحه ای است. اما آیا کاربران عادی٬ تمایل دارند چنین کتابخانه ای روی رایانه خود بسازند؟ به نظر می رسد کاربر معمولی ترجیح می دهد فقط مطالب ضروری را روی رایانه خود کپی کند. مشاهده زندگی مردم هم نشان می دهد که کتابخانه های شخصی برای رفع نیازهای مکرر است. هیچکس دنبال آن نیست که همه کتابهایی را که منتشر می شود در کتابخانه خود نگهداری کند! اگر هم در مواقع استثنایی نیازی به کتابی پیدا شود٬ می توان به کتابخانه عمومی مراجعه کرد.
۲- ظاهرا نمایه امکان جستجو در چکیده و کلیدواژگان را فراهم نکرده است. بانک اطلاعات نشریات کشور (magiran) هم که در چنین مسیری گام برداشته است٬ هنوز به طور کامل از عهده کار بر نیامده است. مثلا اگر ترکیب < جایگزین گات > را جستجو کنید٬ گرچه در چکیده ها وجود دارد٬ اما آن را پیدا نخواهید کرد! اما یک نکته حائز اهمیت است: دید magiran معطوف به آینده است و انسان را امیدوار می کند. این انتظار وجود دارد که بالاخره روزی با حمایت خوانندگان و فعالیت بیشتر گردانندگان٬ بتوان به جستجوی کامل تحت وب در نشریات ادواری کشور دست یافت. اما در مورد صفحات اسکن شده یا فرمت pdf چطور؟ اصولا چه کسی برای یک جستجو٬ ۱۶ لوح فشرده را روی رایانه کپی می کند؟ و اگر جستجو در چند سال باشد چه باید کرد؟ به نظر می آید این دید٬ آینده نگر نیست.
۳- قیمت ها هم متفاوت است. اشتراک سالانه نمایه٬ بیست برابر اشتراک سالانه magiran است.
۴- از نظر بهره برداری هم تفاوتهای مهمی وجود دارد. نمایه را باید روی یک رایانه کپی کرد٬ قفل سخت افزاری آن هم باید پشت رایانه باشد. اما از magiran در هر نقطه ای در سفر و حضر می توان استفاده کرد. دید آینده نگر می گوید به زودی اینترنت در همه نقاط کشور در دسترس خواهد بود.
۵- نمایه را فقط می توان روی یک رایانه مورد استفاده قرار داد. البته اخیرا امکان بهره گیری از آن روی شبکه هم فراهم آمده است. اما magiran در حال حاضر این امکان را فراهم کرده است تا با یک نام و رمز عبور٬ افراد مختلف بتوانند از بانک اطلاعات استفاده کنند. البته دسترسی به بانک با نام و رمز عبور واحد٬ به صورت همزمان ممکن نیست.
۶- با این وجود٬ نمایه برای بایگانی و اطمینان از وجود کتابخانه حاوی همه مطالب مفید است. شاید مناسب باشد هر یک از کتابخانه های عمومی٬ یک نسخه نمایه داشته باشند. گرچه در این مورد نیز دید آینده نگر٬ استفاده از دیتا سنتر را برای حفظ و نگهداری و عرضه اطلاعات توصیه می کند.
مشاور وزیر علوم در امور فناوری اطلاعات و ارتباطات از ارتقای پهنای باند شبکه دانشگاهی، ایجاد موزه علمی مجازی از اختراعات مخترعین مسلمان، طراحی دانشگاه مجازی «ابوریحان بیرونی» و تاسیس کنسرسیوم فناوری اطلاعات دانشگاهها خبر داد.
دکتر محسن شفازند در گفت‌و‌گو با خبرنگار صنفی آموزشی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، با اشاره به سیاستها و برنامه‌های وزارت علوم در حوزه فناوری اطلاعات، گفت: مسوولیت اصلی، کلیدی و مهم وزارت علوم، توسعه، رشد و مدیریت دانش و فناوری و تربیت نیروی انسانی متخصص و خلاق به منظور رفع نیازهای معنوی و مادی و حل مسایل در ایران اسلامی و مرجع و الگو شدن در جهان است، بنابراین ضروریست این وازرتخانه برای تسلط بر دانش و فناوری برنامه مدون و عملیاتی خود را تهیه و اجرا کند.
وی افزود: بر این اساس، برنامه‌های IT وزارت علوم در بخشهای زیرساخت، آموزش، پژوهش، سیستمهای سازمانی و روابط بین المللی با اهداف و ماموریتهای خاص تدوین شده است.
وی با اشاره به طراحی برنامه‌ها در بخش زیرساخت، گفت: معماری سازمانی و مهندسی مجدد وزارتخانه و دانشگاهها، ارتقای پهنای باند شبکه دانشگاهی، توسعه شبکه داخلی موجود دانشگاههای کشور به ویژه دانشگاههای محروم، طراحی و اجرای شبکه علمی کشور و فرهنگ سازی برخی از این برنامه‌هاست.
دکتر شفازند افزود: در بخش آموزش، طراحی و اجرای دانشگاه مجازی و یادگیری الکترونیکی با توجه به افزایش تعداد علاقمندان ورود به دانشگاه و برنامه حذف کنکور، همچنین حرکت به سمت آموزش مادام العمر در عصر حاضر و ایجاد دانشگاه مجازی از اولویتهای وزارت علوم است.همچنین، تهیه محتوای الکترونیکی در محیط چند رسانه‌ای با استاندارد مشخص و آموزش نیروی انسانی متخصص در زمینه فناوری اطلاعات از برنامه‌های دیگراست.
وی، با اشاره به این برنامه‌ها در بخش پژوهش، اظهار کرد: ایجاد پایگاههای علمی اینترنتی، ایجاد کتابخانه‌های الکترونیکی و تهیه مجلات الکترونیکی، تهیه نرم افزارهای مورد نیاز به منظور تقویت فعالیتهای پژوهشی، طراحی و ایجاد شبکه دانش و تحقیقات، طراحی و ایجاد سیستم مدیریت دانش و تحقیقات و طراحی و تعریف پروژه‌های کلان تحقیقاتی مورد نیاز مرتبط با IT ، برخی از این برنامه‌هاست.
وی خاطرنشان کرد: در بخش سیستمهای سازمانی، طراحی و عملیاتی کردن سیستم اتوماسیون اداری استاندارد، طراحی و عملیاتی کردن سیستم برنامه ریزی منابع سازمانی (ERP) برای وزارتخانه و دانشگاهها و مراکز پژوهشی ، طراحی و عملیاتی کردن سیستمهای EIS,IDSS,DSS,MIS، ایجاد درگاه (Portal) جهت ارائه خدمات از برنامه‌های طراحی شده است.
مشاور وزیر علوم در فناوری اطلاعات وارتباطات در خصوص برنامه‌ها در بخش روابط بین الملل، نیز گفت: همکاری با یونسکو در رابطه با اجلاس جهانی جامعه اطلاعاتی WSIS، برنامه ریزی جهت مشارکت در پروژه دانشگاه مجازی ابن سینا در یونسکو، طراحی و اجرای دانشگاه مجازی «ابوریحان بیرونی» با حمایت یونسکو، طراحی و اجرای موزه علمی مجازی از اختراعات مسلمانان با حمایت یونسکو، مشارکت در پروژه‌های IT با کشورها و طراحی و ساخت محیط‌های هوشمند مجازی برای همکاریهای علمی و تحقیقاتی از راه دور از این برنامه‌هاست.
به گفته وی، در بخش امنیت، تعریف پروژه‌های تحقیقاتی راهبردی در ارتباط با امنیت فضای دیجیتال، تعریف دوره‌های آموزشی در ارتباط با امنیت فضای دیجیتال، طراحی و ارائه روشهای امنیتی استاندارد، طراحی و اجرای سیستمهای امنیتی استاندارد برنامه ریزی شده است.
وی در خصوص بکارگیری IT در وزارت علوم اظهار کرد: برای اجرای برنامه‌های طراحی شده در این حوزه به تشکیلات نیاز داریم و در این راستا ، شورای عالی فناوری اطلاعات وزارتخانه تشکیل شده که نقش برنامه ریزی و سیاستگذاری را ایفا می کند.
وی با بیان اینکه کنسرسیوم فناوری اطلاعات دانشگاهها نیز در حال تاسیس است، گفت: این کنسرسیوم با هدف تکمیل فرایند توسعه پایدار انجام می‌شود.
وی افزود: مدیریت شبکه‌ای نیروی انسانی متخصص و مجرب، منابع مالی و امکانات برای بکارگیری فناوری اطلاعات به صورت برنامه ریزی شده، هدفمند و هوشمندانه در وزارت علوم، طراحی و تولید نرم افزارهای مورد نیاز دانشگاهها اعم از نرم افزارهای آموزشی، پژوهشی، مالی، مدیریتی و کتابخانه‌ای با همکاری بخش خصوصی، فراهم نمودن بسترهای لازم جهت پیوند صنعت و دانشگاه ، فراهم نمودن فرصت نوآوری و خلاقیت برای دانشجویان و اساتید و حضورشان در صنعت IT ، کمک به تجاری سازی دانش و دستاوردهای تحقیقاتی، تولید و توسه محصولات مرتبط با فناوری اطلاعات و ارتباطات قابل عرضه به بازارهای بین المللی، کارآفرینی برای دانشجویان و درآمدزایی برای دانشگاهها، پیشگیری از فعالیتهای موازی و پراکنده در دانشگاههای مختلف و مدیریت هزینه‌ها و کاهش یا حذف فاصله دیجیتالی بین دانشگاهها برخی از اهداف تاسیس کنسرسیوم فناوری اطلاعات دانشگاههاست.
دکتر شفازند در خصوص مشکلات توسعه فناوری IT تصریح کرد: نبود برنامه‌های راهبردی کلان و نقشه راه، نبود سیستم در شناسایی طرحها و پروژه‌های استراتژیک و نیروی انسانی خبره و ضعف در هدایت و به کارگیری آنها در حل مسایل بومی، شناخت متفاوت و ناکافی از فناوری IT و عدم توجه به موضوع در دولت و جامعه، نبود سیستم استاندارد و مطمئن در تصویب طرحها و پروژه‌ها و نظارت بر اجرای آنها، کمرنگ بودن فرهنگ تحقیق و همکاری بین فرهیختگان، نبود ارتباط محکم بین تحقیقات و صنعت، نبود سیستم استخدامی مبتنی بر عدالت و شایستگی کاری، کمرنگ بودن فرهنگ استفاده از اطلاعات و دانش در تصمیم گیری ها و انجام امور، ناهماهنگی و ناسازگاری بین واحدها در دولت و در بخش خصوصی، پررنگ بودن مصرف گرایی با فرهنگ مصرفی که دامن گیر فناوری IT نیز شده است، ناسازگاری بین کار و دانش و نبود رقابت سالم، نبود سیاست خطر پذیری در پروژه‌های بلند مدت و کلان، توزیع نامتعادل امکانات و بهره نگرفتن از همه استعدادها و دانش پراکنده در کشور و جهان از این مشکلات است.
گوگل اعلام کرد یکی دیگر از کتابخانه های بزرگ دانشگاهی آمریکا به پروژه کتابخانه آنلاین گوگل پیوسته است.
بدین ترتیب بیش از یک میلیون اثر موجود در کتابخانه دانشگاه تگزاس در آستین (Austin) بصورت دیجیتالی بر روی کتابخانه آنلاین گوگل قرار خواهد گرفت. این مجموعه شامل کتاب های کمیاب و نسخه های خطی متعلق به آمریکای لاتین است.
گوگل قبلا ً در این زمینه با کتابخانه ها و دانشگاههای بزرگی چون هاروارد، آکسفورد و کالیفرنیا همکاری خود را آغاز کرده است.
پروژه جستجوی کتاب گوگل (Google Book Search) در سال 2004 با هدف اسکن کردن کلیه آثار ادبی و تبدیل آنها به فرمت دیجیتال برای دسترسی بصورت آنلاین آغاز شد. این پروژه در ابتدا بدون توجه به حقوق کپی رایت نویسندگان و ناشران کار خود را شروع کرد اما پس از اعتراضات فراوان مجبور به تبعیت از قوانین کپی رایت شد.